PL 
EN 
ZH 
Czym jest konosament morski B/L (bill of lading)?
Konosament B/L (bill of lading) to dokument wykorzystywany jako list przewozowy w transporcie morskim. Jest potwierdzeniem, że ładunek w tym wypadku kontener został załadowany na statek. Konosament nie jest umową, ani kontraktem przewozu ładunków, ale jedynie dowodzi, że towar został przyjęty i taka umowa została zawarta. Aby odebrać towar w porcie konieczne jest okazanie oryginału konosamentu. Z tego właśnie względu konosament jest papierem wartościowym, albowiem kto posiada jego oryginał będzie mógł dysponować towarem i odebrać ładunek w porcie.
Podążając za artykułem § 131 z Kodeksu Morskiego:
„Konosament stanowi dowód przyjęcia ładunku w nim oznaczonego na statek w celu przewozu i jest dokumentem legitymującym do dysponowania tym ładunkiem i do jego odbioru”
Jakie są rodzaje konosamentów?
Istnieje trochę kategorii konosamentów i rozróżniamy je ze względu na:
Wystawcę konosamentu czy będzie to armator czy spedytor:
MBL czyli Master Bill of Lading oznacza konosament wystawiony przez armatora
HBL czyli House Bill of Lading to konosament wystawiony przez spedytora
Odbiorcę ładunku
- Konosament Imienny (straight B/L) – możliwość przeniesienia na inne osoby poprzez cesję praw
- Konosament na zlecenie (to order B/L) – transfer za pomocą indosu (formalne zawiadomienie o przeniesieniu własności na inną osobę)
- Konosament na okaziciela (to bearer B/L) – bez wskazania odbiorcy, przenoszony poprzez proste przekazanie innemu podmiotowi
Stanu ładunku
Konosament czysty - oznacza, że na przyjmowany ładunku nie odnotowano żadnych zniszczeń czy uszkodzeń
Konosament brudny - oznacza, że przyjęty ładunek do przewozu posiada jakieś zniszczenia lub uszkodzenia
Na sposób transportu
W zależności czy będzie to fracht bezpośredni czy pośredni to rozróżniamy:
- zwykły - trasa jest bezpośrednia i obejmuje transport jednym statkiem
- bezpośredni - trasa ładunku może być pokonana wieloma statkami z przeładunkami w portach
SeaWayBill lub Express Bill of Lading
Nadawca towaru, który wysyła swój towar w kontenerze i otrzyma za niego całkowitą zapłatę może wysłać do odbiorcy towaru dokument zwany SeaWayBill lub Express Bill of Lading, który jest konosamentem na podstawie, którego ładunek może zostać odebrany w porcie bez konieczności okazania oryginału.
Telex release ( telex)
To dokument, który uprawnia do zwolnienia kontenera w porcie i odbioru towaru. Na podstawie tego zwolnienia odbiorca może odebrać towar w porcie od przewoźnika.
Co powinien zawierać dokument konosamentu morskiego?
Konosament morski, czyli tzw. Bill of Lading (B/L), jest ważnym dokumentem w transporcie morskim. Powinien on zawierać następujące informacje:
- Dane armatora morskiego
- Dane nadawcy ładunku (eksportera / shippera ) oraz odbierającego (importera / consignee) towar.
- Opis ładunku, w tym rodzaj towaru, ilość, waga, objętość oraz ewentualne szczególne informacje (np. specjalne oznaczenia, niebezpieczeństwo).
- Port załadunku oraz port docelowy.
- Daty załadunku i przewidywanej dostawy.
- Warunki dostawy INCOTERMS (np. FOB, CIF, EXW).
- Instrukcje dotyczące manipulacji ładunkiem (np. sposób pakowania, oznakowanie).
- Warunki płatności i inne klauzule handlowe.
- Podpis kapitana statku lub innego przedstawiciela.
Kto i kiedy wystawia konosament morski?
Konosament wystawia się w kilku ponumerowanych egzemplarzach oryginałach, a konkretnie w 3 i przynajmniej jeden z nich niezbędny jest do wydania ładunku . Również możliwe są kopie jednak nie dają możliwości odbioru, a jedynie służą do wewnętrznych potrzeb importera lub eksportera.
Dokument wydawany jest przez aramtora lub spedytora i posiadacz konosamenty posiada prawa własności towaru.
Co w przypadku zgubienia konosamentu?
Konosament morski wydawany jest zazwyczaj w 3 ponumerowanych egzemplarzach i każdy z nich jest oryginałem. Ze względu na to, że konosment jest papierem wartościowym nie może zostać zgubiony i jego brak rodzi spore komplikacje. W przypadku zagubienia należy niezwłocznie skontaktować się z armatorem i uzyskanie konkretnych instrukcji co należy zrobić. Może się zdarzyć, że armator będzie wymagał gwarancji bankowej i wpłaty określonej sumy.
Podsumowanie
Podsumowując w frachcie morskim gdy załadowca dostarczy towar do portu to B/L jest dokumentem przewozowym i w systemie prawa angielskiego pozwala na odbiór ładunku w porcie.
Konosament nie jest umową przewozu jak przez niektórych jest rozumiany tylko dokumentem, który mówi o przyjętym ładunku na statek. Przemysł morski w ten sposób ułatwił obrót międzynarodowy towarami.
Abyśmy mogli rozmawiać o odbiorze ładunku w porcie przeznaczenia musimy posiadać oryginał B/L lub można posłużyć się również SeaWayBill lub telex release .
Jeśli interesują Cie inne tematy i imporcie i eksporcie towarów drogą morską, kolejową i lotniczą sprawdź inne nasze wpisy.
